Ο ρόλος της εποχικότητας
Την αγορά του καφέ σε μεγάλο βαθμό διαμορφώνουν οι θετικές επιδράσεις στη ζήτηση από την οικονομική άνοδο στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και οι αρνητικές επιδράσεις από τις αλλαγές στις κλιματολογικές συνθήκες, από τη γήρανση των δέντρων και από την εξέλιξη των ασθενειών στα φυτά, παράγοντες που οδηγούν σε κάμψη της παραγωγής. Σε αντίθεση με το κακάο, η αγορά του οποίου είναι σχετικά μικρή, ο καφές είναι μια από τις πιο σημαντικές αγορές των εμπορευμάτων. Ο καφές ταξινομείται σε δύο τύπους, Arabica και Robusta. Η παραγωγή καφέ Arabica, που αποτελεί περίπου το 70% της συνολικής παραγωγής, γίνεται κυρίως σε καλλιέργειες που βρίσκονται σε μεγάλα υψόμετρα, από 600 έως 2.000 μέτρα, με τη Βραζιλία και την Κολομβία να είναι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί. Εποχικοί παράγοντες (κλιματολογικοί λ.χ.) επιδρούν σημαντικά στην τιμή του καφέ, αν και δεν έχει καταγραφεί ακραία κορύφωση στην παγκόσμια παραγωγή. Η κατανάλωση καφέ μειώνεται κατά 12% περίπου τους καλοκαιρινούς μήνες και, ως εκ τούτου, η διακίνηση καφέ τείνει να μειώνεται την άνοιξη και το καλοκαίρι και να αυξάνεται και πάλι το φθινόπωρο και τον χειμώνα.
Οι πολύ χαμηλές τιμές του καφέ κατά την περίοδο 2000-2003 είχαν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στους παραγωγούς, αλλά και τις παραγωγούς χώρες. Οι τιμές είχαν πέσει κάτω από το κόστος παραγωγής και το οικονομικό κίνητρο για την παραγωγή καφέ ήταν πολύ χαμηλό, με αποτέλεσμα οι φυτείες καφέ να παραμεληθούν ή και να εγκαταλειφθούν πλήρως. Όταν οι τιμές διαμορφώνονται σε χαμηλά επίπεδα, η θεωρούμενη υψηλότερης ποιότητας ποικιλία Arabica είναι εκείνη που πλήττεται, γιατί παράγεται σε μεγαλύτερα υψόμετρα και έχει υψηλότερο κόστος. Οι τιμές του καφέ συχνά επιδεικνύουν ανοδική εποχικότητα τους χειμερινούς μήνες στο νότιο ημισφαίριο, δηλαδή Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο. Αν υπάρξει παγετός τον Μάιο και τις επόμενες εβδομάδες της συγκομιδής στη Βραζιλία, η παγκόσμια παραγωγή μειώνεται δραστικά. Κατά μέσο όρο, ο παγετός στη Βραζιλία εμφανίζεται κάθε πέντε έτη.