Κυρία Ψωμά, τι σημαίνει για σας «γυναικεία επιχειρηματικότητα», και γιατί πιστεύετε ότι διαχωρίζεται μέχρι σήμερα;
Η επιχειρηματικότητα δεν κρίνεται από το φύλο, αλλά από τα προσόντα και τις ικανότητες του κάθε ανθρώπου. Ο διαχωρισμός ίσως να ήταν/είναι αναγκαίος προκειμένου να αναδείξει κάποιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σ’ έναν χώρο που μέχρι πρόσφατα θεωρείτο και ήταν ανδροκρατούμενος. Δεν θεωρώ ότι απευθύνεται σε γυναίκες, μιας και οι περισσότερες δεν αντιλαμβάνονται την επιχειρηματικότητα ως ανδρική υπόθεση. Επίσης, θεωρώ ότι είναι μια ξεπερασμένη αντίληψη. Εξάλλου, οι προκλήσεις της εποχής μας είναι άλλες και αφορούν τόσο τις ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα του infotech & biotech όσο και την κλιματική κρίση. Επομένως, πρέπει να ασχολούμαστε με τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που δημιουργούνται σ’ αυτούς τους τομείς.
Πόσο μπορεί να επωφεληθεί ένας επιχειρηματίας από τις εξελίξεις της τεχνολογίας;
Ο καλύτερος τρόπος για να το εξηγήσω είναι να αναφέρω ένα προσωπικό παράδειγμα. Το 2005 ξεκίνησα τις πρώτες εξαγωγές. Συμμετείχα στις εκθέσεις του εξωτερικού, γνώριζα τους πελάτες που έβλεπαν τα κοσμήματά μου και έβαζαν την παραγγελία τους. Επέστρεφα στην Ελλάδα και, μέσω φαξ, επιβεβαίωνα την παραγγελία τους! Για να ελέγξω αν έγιναν οι πληρωμές, έπρεπε να επισκεφθώ ένα τραπεζικό κατάστημα, όπου εκτυπώνανε τη συναλλαγή!
Σήμερα, οι πελάτες μας στέλνουν ένα dm στο instagram. Εμείς, αντίστοιχα, στέλνουμε με e-mail τον κατάλογο. Στη συνέχεια στέλνουν την παραγγελία και πληρώνουν μέσω paypal. Το 2005 δεν υπήρχε e-banking, το facebook δεν είχε συμπληρώσει χρόνο και, το Net a porter ήταν ένα πεντάχρονο παιδάκι! Όλα αυτά πριν αποκτήσω το δεύτερο παιδί μου, το οποίο σήμερα πηγαίνει στο γυμνάσιο και συζητάμε μαζί για τον αλγόριθμο του instagram, αφού έχει δικό του business account!
Είναι σαφές ότι επιβιβαστήκατε έγκαιρα στο τρένο της τεχνολογίας και των εξελίξεων. Εκτιμάτε ότι ο ρυθμός αύξησης του e–commerce θα ενδυναμωθεί;
Σίγουρα θα ενδυναμωθεί και θα αλλάξει! Η γενιά των παιδιών μου αγοράζει ήδη μέσω κινητού. Με ένα κουμπί αποκτούν τα πάντα, από μπαταρίες, ρούχα, μέχρι ταξίδια και tutorials. Η ηλεκτρονική αγορά είναι μία απλούστατη διαδικασία και υφίσταται σε όλους τους κλάδους. Η φυσική επίσκεψη στα καταστήματα μπορεί να μειωθεί, μπορεί και όχι, διότι το λιανεμπόριο από απλή αγορά θα μεταμορφωθεί σε εμπειρία. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο στοίχημα.
Με την τεχνολογική εξέλιξη, σε 20 χρόνια, δεν θα μου κάνει εντύπωση η ένωση e-commerce με physical store, όπου θα μπορούμε να παραγγέλνουμε online και θα παραλαμβάνουμε π.χ. από ένα κέντρο εκτύπωσης προϊόντων (η τεχνολογία του 3D printing πραγματοποιεί μεγάλα άλματα). Μια μέρα, μπορεί τα μπλουζάκια μας να μην παράγονται κάτω από άθλιες συνθήκες για τους εργαζόμενους της Ασίας, αλλά σε εντυπωσιακά καταστήματα στις high streets του αναπτυγμένου κόσμου, όπου περιμένοντας την ολοκλήρωση της διαδικασίας, να απολαμβάνουμε ένα φυσικό χυμό από σέλερι ή να κάνουμε 10λεπτη γιόγκα! Επίσης, δεν θα χρειάζεται να υπάρχουν ταμεία, αφού η αγορά μας θα έχει ήδη πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά.