Η ελληνική πραγματικότητα
ML: Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα τι επιδόσεις έχουν στην ΕΚΕ;
ΜΑ: Οι ελληνικές επιχειρήσεις, παρά τα προβλήµατα και τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αγοράς και της οικονοµίας -µεταξύ άλλων ο µεγάλος βαθµός εξάρτησης από τον δηµόσιο τοµέα, η έλλειψη εξωστρέφειας κ.λπ.- κάνουν σταθερά βήµατα προς τη σωστή κατεύθυνση. Είναι άξιο λόγου ότι έχουµε θετικά παραδείγµατα πρακτικών εφαρµογών από µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις, ενώ ισάξια συναγωνίζονται τις αντίστοιχου µεγέθους ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Τα σηµάδια είναι ενθαρρυντικά, ωστόσο απέχουµε πολύ ακόµη από το να συµφωνήσουµε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν υιοθετήσει αποτελεσµατικά την ΕΚΕ.
ML: Πόσο και σε ποιους τοµείς έχουν σηµειώσει πρόοδο και σε ποιους υπολείπονται οι ελληνικές επιχειρήσεις έναντι των διεθνών;
ΜΑ: Ένας από τους τοµείς όπου είναι πιο ορατή η πρόοδος που έχουν σηµειώσει οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι ο τοµέας της λογοδοσίας και της διαφάνειας, δεδοµένου ότι σήµερα οι περισσότερες µεγάλες και εισηγµένες στο Χ.Α. επιχειρήσεις εκδίδουν ετήσιους απολογισµούς ΕΚΕ και Βιώσιµης Ανάπτυξης, σύµφωνα µε διεθνή πρότυπα. Επίσης, η δέσµευση σε πρωτοβουλίες που αφορούν στη µείωση ή τον περιορισµό του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος είναι εµφανής και κάποιες από τις ελληνικές επιχειρήσεις συγκρίνονται θετικά µε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις από το διεθνές περιβάλλον.
«Η διάδοση κοινωνικά υπεύθυνων προϊόντων και υπηρεσιών συµβάλλει στην ενδυνάµωση της υπεύθυνης κατανάλωσης, αλλά και στην ευρύτερη ευαισθητοποίηση και τη συνειδητοποίηση των καταναλωτών στο πλαίσιο της προσπάθειας για βιώσιµη ανάπτυξη»
ML: Θα µπορούσαµε να κατατάξουµε σε µια λίστα τις «καλύτερες» επιχειρήσεις στον τοµέα της ΕΚΕ;
ΜΑ: Θα µπορούσαµε να δηµιουργήσουµε µια τέτοια κατάταξη και ήδη αυτό αποτελεί αντικείµενο κάποιων άλλων φορέων που έχουν υιοθετήσει τέτοιες προσεγγίσεις. Το Ελληνικό Δίκτυο συµβάλλει ενεργά παρέχοντας τεχνογνωσία στις πρωτοβουλίες αυτές, αλλά στην παρούσα φάση δεν θεωρεί βασική του προτεραιότητα και αποστολή τη δηµιουργία µιας τέτοιας κατάταξης. Αντίθετα, πιστεύουµε ότι έχουµε ακόµη πολλή δουλειά να κάνουµε στην εκπαίδευση των επιχειρήσεων και των συµµετόχων τους ώστε να γίνει εφικτή η υιοθέτηση και η υλοποίηση µιας αποτελεσµατικής εθνικής στρατηγικής για την ΕΚΕ, βάσει της οποίας θα αξιολογούσαµε και τις αντίστοιχες επιδόσεις των επιχειρήσεων.
ML: Από την πλευρά τους οι Έλληνες καταναλωτές είναι ενηµερωµένοι και ευαισθητοποιηµένοι; Προτιµούν τις κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρήσεις;
ΜΑ: Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι οι Έλληνες καταναλωτές προτιµούν προϊόντα υπεύθυνων επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα τιµωρούν τις µη υπεύθυνες. Όµως, όπως ανέφερα και προηγουµένως, χρειάζονται να γίνουν ακόµα πολλά βήµατα για να αναλάβουν οι καταναλωτές τον σηµαντικό ρόλο που τους αναλογεί στην όλη διαδικασία της πορείας προς τη βιώσιµη ανάπτυξη.
Ο ρόλος του κράτους
ML: Πώς µπορεί ένα κράτος να συµβάλει θεσµικά στην εδραίωση της ΕΚΕ; Τι κίνητρα θα µπορούσε να δώσει, αλλά και τι «ποινές» θα µπορούσε να επιβάλει; Πώς χειρίζεται το θέµα η Ελλάδα και τι γίνεται στις άλλες χώρες της Ε.Ε.;
ΜΑ: Η ΕΚΕ µας αφορά όλους γιατί πρεσβεύει τις αξίες εκείνες µε τις οποίες θα θέλαµε να ζούµε, να εργαζόµαστε και να καταναλώνουµε. Η εδραίωση της ΕΚΕ σε µια κοινωνία µπορεί να γίνει µέσα από τον επαναπροσδιορισµό του οράµατός µας για το µέλλον. Υλικά όπως η βιώσιµη ανάπτυξη και η κοινωνική ευθύνη δεν είναι θεωρητικές προσεγγίσεις, προϋποθέτουν κατάλληλη παιδεία, ωριµότητα, συνειδητοποίηση και διαφορετικές ικανότητες δράσης. Τα κίνητρα για τις επιχειρήσεις είναι κατ’ αρχάς η άρση αντικινήτρων που υφίστανται σήµερα και περιορίζουν κάθε περιθώριο πρωτοβουλίας. Χαρακτηριστικό παράδειγµα είναι η φορολόγηση προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρονται από τις επιχειρήσεις ως παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας ή δωρεάς σε µειονεκτούσες οµάδες πληθυσµού.
Εποµένως, χρειάζεται ένα όραµα που θα προσβλέπει στη µακροχρόνια ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και παράλληλα στην ανεύρεση λύσεων σε κοινωνικές προκλήσεις, οι οποίες δεν θα µπορούσαν να υλοποιηθούν µόνο µέσω της λήψης πολιτικών αποφάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, αυτήν την περίοδο το υπουργείο Ανάπτυξης έχει δηµιουργήσει οµάδα εργασίας που διαµορφώνει την εθνική στρατηγική για την ΕΚΕ. Η πολιτική αυτή προσβλέπει στη δηµιουργία συνεργιών µεταξύ του δηµόσιου και του ιδιωτικού τοµέα και της κοινωνίας των πολιτών µε τρόπους που δηµιουργούν δυνατότητες για αντιµετώπιση οικονοµικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων, ιδιαίτερα σε µια περίοδο οικονοµικής κρίσης. Στη στρατηγική αυτή θα προβλέπονται κίνητρα για δέσµευση, αριστεία, ποιότητα, συνεχή βελτίωση, καινοτοµία. Παρόµοιες πολιτικές έχουν δηµιουργηθεί σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.