ML: Στο θέμα του ωραρίου και των Κυριακών, με τη μέχρι τώρα εμπειρία, με τα μέχρι τώρα μέτρα, ποια είναι τα συμπεράσματα;
ΑΖ: Αυτή τη στιγμή το μείζον πρόβλημα της χώρας δεν είναι το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς, αλλά το πώς θα μπορέσουμε να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των αγορών, ώστε να διοχετευθεί χρήμα στην πραγματική οικονομία. Η εμμονή με το νομοθετικό πλαίσιο είναι και αυτή κοντόφθαλμη και συνδέεται με μικρόνοες ηγέτες. Όσον αφορά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα για το διευρυμένο ωράριο και τις Κυριακές, έπρεπε και η ελληνική κοινωνία να ακολουθήσει τις άλλες προηγμένες αγορές. Στόχος είναι να βγει ο καταναλωτής στην αγορά. Όταν βγει, κάποιοι από αυτούς θα αγοράσουν. Αυτός που θα αποφασίσει να αγοράσει, θα πάει και στο πολυκατάστημα, θα πάει και στο μικρό κατάστημα.
Οι καταναλωτές θέλουν να είναι ανοιχτά τα καταστήματα και τις Κυριακές, γιατί δεν υπάρχει χρόνος τις υπόλοιπες μέρες της εβδομάδας. Συμπερασματικά θα έλεγα ότι η λογική και η φιλοσοφία της ύπαρξης των αγορών είναι να εξυπηρετούν τους καταναλωτές και μόνο, όχι να ικανοποιούν συμφέροντα συντεχνιακών φορέων που επιδιώκουν τη στασιμότητα αντί για την πρόοδο, για να προστατεύσουν ιδιοτελή συμφέροντα.
ML: Κέρδισαν οι εταιρείες από αυτές τις αλλαγές;
ΑΖ: Για τις εταιρείες υπήρξε όφελος. Φυσικά πρέπει να γίνονται έλεγχοι για να αποδίδονται στους εργαζόμενους οι αμοιβές που προβλέπει ο νόμος. Οι επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στον ΣΕΛΠΕ ανταποκρίνονται στον νόμο και αυτό δημιούργησε και κάποιες θέσεις απασχόλησης. Το επίκεντρο σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι οι καταναλωτές, που σε ποσοστό άνω του 50% θέλουν τα καταστήματα να είναι ανοικτά τις Κυριακές. Πέραν αυτού, όμως, ασφαλώς και δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα με μία Κυριακή. Πρέπει το μέτρο να ωριμάσει και στην αντίληψη των καταναλωτών.
Από την άλλη, όμως, δεν είναι αντιδημοκρατικό να μην αφήνουν κάποιοι τον κόσμο να περάσει μέσα στα καταστήματα; Η ελληνική πολιτεία αποδείχθηκε για ακόμα μία φορά αδύναμη και ανίκανη να περιφρουρήσει τους νόμους, τους οποίους η ίδια ψηφίζει. Τα τελευταία χρόνια κυβερνώμεθα από ομάδες που δεν προσφέρουν τίποτε στην κοινωνία και που η μόνη τους έγνοια είναι το πώς θα συλλέξουν και θα εισπράξουν φόρους. Έτσι το επιχειρείν δεν μπορεί να πάει μπροστά, γιατί απλά δεν υπάρχει όραμα που να μετουσιώνεται σε συγκεκριμένο σχέδιο.
ML: Οι επιχειρηματίες διαμαρτύρονται συχνά για την υψηλή φορολογία.
ΑΖ: Όταν στις χώρες που θέλουν να προσελκύσουν επενδύσεις η φορολογία κυμαίνεται στο 10%-12%, είναι δύσκολο να βρεθούν επενδυτές για την Ελλάδα με το φορολογικό σύστημα που εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή. Και το θέμα των επενδύσεων είναι μείζον ζήτημα. Το 2008 έτρεχαν με 60 δισ. ευρώ ετησίως και τώρα μόλις με 17-19 δισ. ετησίως, βρίσκονται δηλαδή πολύ πιο κάτω από τις αποσβέσεις, που είναι 32 δισ. Άρα υπάρχει αποεπένδυση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της χώρας. Βλέπουμε άλλωστε ήδη πολλές επιχειρήσεις να μετακομίζουν σε άλλες χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Κύπρος.